Zeytin ağacı, Akdeniz iklimine özgü, uzun ömürlü bir ağaçtır. Mitolojide barış ve bereketin sembolü olan zeytin ağacına ‘ölmez ağaç’ veya ‘hayat ağacı’ da denir. Zeytin yüzyıllardır şifa veren bir meyve olarak bilinir. Zeytin ağacının meyvesi ve yaprakları hem soframızda yer alır hem de kozmetik sektöründe sıkça karşımıza çıkar.
Akdeniz mutfağında önemli rolü olan zeytinyağının faydaları oldukça fazladır.
- Zeytinyağı antioksidanlar açısından zengindir. Vücuttaki serbest radikallerin hücrelere verdiği zararı önler ve bağışıklığı güçlendirir. Hastalıklara karşı koruyucudur.
- Yapılan araştırmalar zeytinyağı tüketiminin kalp hastalıklarına yakalanma riskini azalttığını göstermektedir. Zeytinyağı doymamış yağ asitleri bakımından zengin olup trigliserit ve kolesterol seviyelerinin düşmesine yardımcı olur. Böylece kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltabilir.
- Kalp ritmini düzenlemede etkilidir.
- Zeytinyağı sindirim sistemini çalıştırarak kabızlığı önlemede yardımcı olur.
- Cilt ve saç sağlığına katkı sağlar.
- Göğüs, akciğer, kolon ve prostat kanserinin oluşum riskini azalttığı yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.
- Yaşlanmayla beraber azalan bilişsel performansı arttırır.
- Kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur ve diyabet riskini azaltır.
- Ülsere neden olan ‘helicobacter pylori’ bakterisini inhibe ederek ülser oluşum riskini azaltmaktadır.
- Vücuttaki iltihabı azaltır, inflamatuar hastalıkların önlenmesine yardımcı olan bileşikleri içerir.
Zeytinyağı Çeşitleri
Naturel zeytinyağı; Zeytinyağının işlenme sürecinde minimal işlemlerden geçmesiyle elde edilen çeşididir. Doğal yöntemlerle elde edilir, kimyasal işlemler uygulanmaz. Bu yüzden tat ve kokusunda kayıp olmaz.
Naturel sızma zeytinyağı; Zeytinlerin ezilmesi ve preslenmesiyle yağın çıkarılması sağlanır. Herhangi bir kimyasal işlem uygulanmaz. Doğal bileşenler ve antioksidanlar kayba uğramaz. Yüksek kaliteli ve lezzetli bir zeytinyağı türüdür.
Rafine zeytinyağı; Zeytinyağının işlenme aşamasında rafinasyon işlemi uygulanmasıyla elden edilen çeşididir. Bu işlem zeytinyağı üretimi sırasında oluşan düşük kaliteli zeytinyağlarını iyileştirmek amacıyla uygulanır. Sızma ve naturel sızma zeytinyağlarına kıyasla daha düşük kalitede bir zeytinyağı çeşididir.
Riviera zeytinyağı; Riviera zeytinyağı yüksek asitlik derecesi sebebiyle doğrudan tüketimi uygun olmayan rafine zeytinyağlarının sızma zeytinyağı ile karıştırılmasıyla üretilen bir zeytinyağı çeşididir.
Çeşnili zeytinyağı; Zeytinyağına farklı aromalarda çeşniler eklenmesiyle elde edilir. Çeşniler arasında baharatlar, meyveler, sebzeler bulunur. Örneğin; sarımsak, domates, limon, fesleğen, acı biber. Genellikle salatalarda ve soslarda kullanılır.
Taş baskı zeytinyağı; Adından da belli olduğu üzere bir üretim tekniği olan taş baskı tekniği ile elde edilen zeytinyağı türüdür. Günümüzde modern teknikler kullanılsa da bu yöntem zeytinyağının kalitesini korumada tercih edilen bir yöntemdir.
Soğuk sıkım zeytinyağı; Zeytinlerin mekanik olarak ezilmesi ve preslenmesiyle elde edilen zeytinyağı çeşididir. Ancak bu işlemler yapılırken zeytin hamurunun 26 derecenin üstüne çıkmamasına dikkat edilir. Düşük sıcaklıkların korunmasıyla zeytinyağının lezzetinde ve besin değerlerinde kayıp olmaz. Bu nedenle soğuk sıkım zeytinyağı en saf, en lezzetli ve en besleyici zeytinyağı türü olarak bilinir.
Nasıl Saklanmalı?
Zeytinyağının doğru şekilde saklanmaması tazeliği ve lezzetinde kayıplara neden olabilir. Zeytinyağı doğrudan ışığa maruz kalmamalıdır. Bu sebeple koyu renkli ve cam bir şişede saklanmalıdır. Zeytinyağı hava ve oksijenle temas ettiğinde zamanla bozulabilir. Şişenin ağzın sıkıca kapatılmalı ve hava ile teması en aza indirilmelidir. Bulunduğu ortamın sıcaklığına dikkat edilmeli 18-25 derece arasındaki oda sıcaklığında saklanmalıdır.
Kaç Kalori?
1 gr yağ = 9 kalori içerir.1 yemek kaşığı (14 gr) zeytinyağı yaklaşık 120 kalori içermektedir.